Recensie: Alfabet

Een boek zonder tekst, wat heel veel verhalen bevat en telkens opnieuw weer nieuwe inzichten geeft. Dat is het boek ‘Alfabet’ van Charlotte Dematons. Een geweldig boek voor zowel op school als thuis en ik vertel je graag waarom…..

Over het boek

Charlotte Dematons ken je misschien al van de boeken ‘De gele ballon‘, ‘Nederland‘ en ‘Sinterklaas’. Dematons is geboren in Frankrijk en heeft daar tot en met de middelbare school onderwijs gevolgd. Na de middelbare school ging ze naar de Gerrit Rietveld academie in Amsterdam. Hier specialiseerde ze zich in illustreren. Sindsdien heeft Charlotte Dematons illustraties gemaakt voor een groot aantal uitgeverijen en tijdschriften. Voor Grimm ontving Charlotte Dematons de Zilveren Penseel 2006.

De platen

Charlotte Dematons vertelde in een interview met de Grote Vriendelijke Podcast dat ze begonnen is met het maken van lijstjes met woorden bij iedere letter. Al deze woorden wilde ze een plek geven in haar boek. Zo zijn er alleen al in de prent van de letter K 362 woorden verwerkt. Iedere twee pagina’s van het boek gaan over een andere letter. Op iedere bladzijde kun je zoeken naar een letter en een dief. Deze dief neemt ook op iedere bladzijde iets mee. Het is leuk om uit te zoeken welk voorwerp dit is.

Bijzonder is bijvoorbeeld dat de letter die centraal staat terugkomt in meerdere opzichten. Zo zie je op de pagina van de P planken, waarop allerlei verschillende woorden met de P te vinden zijn, zoals een pandabeer met een paraplu, een puntkomma die is vastgeplakt met plakband en een pijltje dat pillen aan de planken vastmaakt. Ook zie je een postduif met een pakketje aan zijn poten.

Mijn mening

Alfabet is een boek dat je er keer op keer bijpakt. Iedere keer wanneer ik een bladzijde opensla zie ik iets anders. Zelfs de dingen die de dieren en mensen aan het doen zijn op de bladzijden hebben te maken met de letter die centraal staat. Hierdoor is het boek niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen iedere keer weer een ontdekkingstocht. In het boek staan ook verwijzingen naar kunst en cultuur, zoals Atlas, Asterix, Bach, Beethoven, Jip en Janneke, Julius Caesar, de Venus van Botticelli, Dematons zegt hierover: “Als kinderen daar nog niet aan toe zijn, dan zien ze het niet, maar ze hebben er ook geen last van.”

Lesideeën

Bij het boek verschenen een app en een website die de verschillende woorden bij de prenten aanwijzen. Voor de onderbouw maakte de kleuteruniversiteit een lespakket. Omdat er al ideeën voor de onderbouw zijn, beschrijf ik hier een aantal ideeën voor de midden- en bovenbouw.

Sociaal-emotionele ontwikkeling

Laat een leerling uit de bovenbouw samen met een leerling uit de onderbouw naar een plaat kijken. Welke woorden zien de allemaal? Laat de leerlingen deze woorden opschrijven.
Zet een prent op het bord. Laat de leerlingen omstebeurt een woord dat bij deze letter hoort noemen. Hoe lang houden de leerlingen dit vol, zonder een woord te noemen dat een andere leerling al heeft genoemd? (de leerlingen oefenen zo kijk- en luistervaardigheden).

Creatief

Laat leerlingen uit de bovenbouw zelf ook een prent maken bij een bepaalde letter. Wanneer iedere leerling in de groep een mooie tekening maakt, kunnen jullie misschien een eigen ‘Alfabet’ boek maken.