Executieve functies

Op deze pagina vind je informatie en boekentips met betrekking tot de executieve functies.

Executieve functies

Executieve functies is een containerbegrip, een verzamelterm voor regelfuncties in de hersenen. Over deze regelfuncties weten we al heel wat, maar er wordt ook nog steeds heel veel onderzoek naar gedaan. De executieve functies zijn nodig om ons gedrag te sturen en emoties te reguleren, om zo doelgericht en efficiënt te kunnen handelen. We gebruiken deze functies dagelijks (boodschappen doen, afspraak maken bij huisarts, moeilijke rekentaak oplossen). ​

Executieve functies vind je in de prefrontale cortex. Ze zijn verbonden met de rest van het brein en ontwikkelen zich vanaf de geboorte tot in de adolecentie. 

Boekentips voor in de klas

Werkgeheugen

• Het geheugen van een olifant – Een prentenboek waarin ezeltje boodschappen gaat doen en door iedereen wordt gevraagd om iets te onthouden. Zal dat goed gaan? Een recensie met lesideeën vind je hier.

Impulsbeheersing

• Kleine mol raast maar door – Een prentenboek over een mol met een zwakke impulsbeheersing. Een recensie met lesideeën vind je hier.

Planning en priorisering

• Twee vechtende eekhoorntjes – Een prentenboek (te gebruiken tot en met de bovenbouw) over een eekhoorntje dat plant en een eekhoorntje dat dit niet doet. Dit levert een probleem op. Een recensie met lesideeën vind je hier.

Emotieregulatie

Over emoties maakte juf-judith een aparte pagina.

Boekentips voor leerkrachten

Algemeen

• De invloed van het werkgeheugen op het leren – handelingsgerichte adviezen om om te gaan met kinderen met een zwak werkgeheugen.
• Executieve functies aangestipt –  Een boek met uitleg over EF’s, ondersteund door praktijkvoorbeelden en ideeën hoe je de EF’s van leerlingen kunt bevorderen.
• Executieve functies ontwikkelen in de klas – In dit boek worden de EF’s uitgelegd en wordt duidelijk aangegeven wat jij als leerkracht kunt doen om leerlingen met zwakke EF’s de juiste ondersteuning te geven.
• Executieve functies bij kinderen en adolescenten – Een praktische gids voor diagnostiek en interventie.
• Gedrag in uitvoering – Over executieve functies bij kinderen en pubers
• Groeien in executieve functies. Hoe? Zo! – Een boek met uitleg over EF’s en wat zelfsturing is met praktijksituaties die richtlijnen geven waar je rekening mee kunt houden.
• Het kind aan het stuur – Over executieve functies en zelfsturing.
• Ik snap het wel, maar niet zo snel – In dit boek wordt stil gestaan bij wat je kunt doen voor kinderen met een langzame informatieverwerking.
• Slim maar…. – help kinderen hun talenten benutten door hun executieve functies te versterken.

Kleuters

• Focus – ontwikkel aandacht en concentratie bij jonge kinderen

Werkvormen

• Kaartenset groeien in executieve functies -allemaal praktische ideeën om in de groep aan de slag te gaan met executieve functies.
• Wijzer in executieve functies onderbouw – allemaal praktische ideeën om in de groep aan de slag te gaan met executieve functies.
• Wijzer in executieve functies bovenbouw – allemaal praktische ideeën om in de groep aan de slag te gaan met executieve functies.