Emoties

Op deze pagina verzamel ik allerlei ideeën en tips rondom emoties, zoals emotieboeken én leuke spellen en activiteiten. Het herkennen, benoemen en omgaan met emoties is immers een belangrijk onderdeel van de sociaal-emotionele vaardigheden van volwassenen en kinderen.

Emoties

Om goed te kunnen slagen hebben we niet alleen een hoog IQ nodig. Goleman (1996) geeft aan dat het ook belangrijk is om emotionele vaardigheden te hebben. Hij onderscheidt vijf verschillende vaardigheden:

1. Kennis van de eigen emoties.
2. Het reguleren van de eigen emoties.
3. Zelfmotivatie – emoties gebruiken om een doel te bereiken.
4. Het onderkennen van andermans emoties.
5. Het omgaan met relaties – emoties in anderen reguleren.

Door kennis te hebben van emoties en emoties bij jezelf te kunnen herkennen, kun je ook de emoties van anderen beter herkennen en hier beter mee omgaan.

Basisemoties

We onderkennen een aantal basisemoties, namelijk:

• blij
• bang
• boos
• tegenzin
• verdriet
• trots
• verrast
• ontspannen

Voor alle emoties kennen we ook andere termen die hetzelfde, of een nuancering in deze basisemoties aangeven. Zo hoort woede bij boosheid en zenuwachtig zijn bij de basisemotie angst.

Emoties aanvoelen leren we door vallen en opstaan, maar ook doordat anderen om ons heen ons helpen deze emoties te onderkennen. Ook kinderen hebben het nodig dat de volwassenen om hen heen en helpen om een emotie te herkennen. Wanneer je een emotie herkent, kun je ook gaan ervaren wat helpt om met deze emotie om te gaan. Een leuke manier om emoties beeldend te maken, is het bekijken en bespreken van de film Binnenstebuiten van Disney Pixar.

Boeken

Eén van de mooiste vormen om emoties te leren benoemen, leren herkennen en met emoties te leren omgaan is het lezen en voorlezen van boeken. Ook in boeken komen emoties op meerdere manieren terug en sommige boeken zijn zelfs speciaal geschreven met het leren benoemen, herkennen en omgaan van emoties in het achterhoofd. Door deze boeken voor te lezen en over deze boeken te praten, leren kinderen veel over emoties. Als lezende juf geef ik graag veel verschillende boekentips bij de verschillende basisemoties én boeken waarin meerdere emoties een plekje hebben gekregen.

Boeken met meerdere emoties

• Alles wat ik voel – een mooi boek voor de midden- en bovenbouw met herkenbare voorbeelden en toegankelijke vragen die aanzetten tot nadenken en stilstaan bij je eigen gevoelens en die van anderen.
• Alles over emoties – Hier kun je het boek direct kopen.
• Daantje het vulkaantje – Daantje het vulkaantje woont op emotie-eiland. Daantje is goed in vier emoties, namelijk boos, bang, blij en verdrietig zijn. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Een boek vol gevoelens en één goudvis – Hier kun je het boek direct kopen.
• Een boel gevoel – Kleine panda is erg lief, maar soms heeft ze moeite met het uitdrukken van haar gevoelens. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Een boel gevoel – eerste hulp bij gevoelens. Een leuk boek voor de midden- en bovenbouw.
• Een rugzak vol – Obi moet met de train van zijn vader naar zijn moeder. Tijdens deze reis moet hij ook nog eens een oude, stomme rugzak om. In deze rugzak blijken echter bijzondere emotiewezentjes te zitten. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Ferm – Een mooi prentenboek om met leerlingen te spreken over emoties als boosheid en verdriet. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Haar, nieuw op school – In ‘Nieuw op school’ maken we kennis met Elle. Elle lijkt op het eerste gezicht een heel gewoon meisje, maar al snel merken haar nieuwe klasgenoten dat Elle verschillende stemmingen heeft die worden gekleurd door haar gevoelens. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Het grote gevoelenshotel – Een prentenboek waarin verschillende emoties een ruimte nodig hebben in een hotel. Ook hebben zij allemaal een andere aanpak nodig.
• Het kleurenmonster – Het kleurenmonster is met een vreemd gevoel opgestaan. Wat is er toch aan de hand. In het boek leert de kleurenmonster de verschillende gevoelens uit elkaar halen. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Het kleurenmonster, de emotiedokter – Het kleurenmonster is inmiddels expert geworden in het omgaan met emoties. Als dokter geeft hij Nina tips hoe ze om kan gaan met haar emoties.  Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Hersenen en emoties in beeld – Een visuele weergave van het brein in relatie met emoties en gedrag dat je als leerkracht of ouder kunt gebruiken.
• Wat jij ziet en wat ik voel – een boekje over de emoties van iemand met autisme.

Werkboeken over emoties

• Alles komt goed – mijn doeboek over gevoelens.
• Emotieklets – met behulp van dit boek kun je als volwassene in gesprek gaan over de wereld van emoties.

Blij

• Hoekjes van geluk – In dit boek zit geluk soms in een klein hoekje. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Klein mannetje vindt geluk – Hier kun je het boek direct kopen.
• Waar geluk begint – Hier kun je het boek direct kopen.

Bang

• Bang mannetje – Hier kun je het boek direct kopen.
• De krokodil die niet van water hield – De kleine krokodil merkt dat hij anders is dan zijn broertjes en zusjes. Hij wil er echter wel graag bij horen en probeert daarom zijn angst voor het water te overwinnen. Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• De draak die niet van vuur hield – Draken zijn gek op vliegen en vuurspuwen, niet op water. Toch vindt het draakje zwemmen juist heel leuk. Hoe moet zij dit tegen haar vader zeggen?. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• De leeuw in de muis – De muis wil graag net zo stoer zijn als de leeuw, een dier dat door iedereen wordt bewonderd. Ze besluit de grote enge leeuw om hulp te vragen.  Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• Help! Een verrassing! – Suusje heeft een verrassing voor August, maar August houdt helemaal niet van verrassingen.
• Het kleurenmonster gaat naar school – Het kleurenmonster gaat voor het eerst naar school. Dat is best spannend. Hier kun je het boek direct kopen.
• Laat maar los koala – Laat maar los, Koala vertelt het verhaal van een Koala die bang is om zijn woonplaats te verlaten. Een boek om samen met kinderen te spreken over angst en een vaste mindset. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Monster is bang in bed – Bijna alle kinderen zijn wel eens bang in bed. Zij zijn bang voor monsters, maar in dit boek zijn monsters bang in bed. Ze zijn bang voor…..kinderen. Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• Wolfje wil naar huis – Wolfje raakt in een sneeuwstorm zijn roedel kwijt. Dan is het toch wel spannend zo helemaal alleen. Een recensie met lesideeën vind je hier.

Boos

• Bob Popcorn kan niet stoppen met ontploffen – In Bob Popcorn kan niet stoppen met ontploffen heeft Bob last van zijn boosheid en probeert hij daarmee om te gaan. Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• Draakje vurig – Draakje is lekker aan het spelen en bouwen, maar als het niet helemaal lukt wordt duidelijk waarom hij draakje vurig heet. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Lars de dwarse dromedaris – Lars is boos en moe en wil niet meer verder lopen. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Moppereend – Eend is mopperig. De vijver is opgedroogd en niemand wil met haar spelen. Eigenlijk willen de dieren dat wel, maar wil Eend niet doen wat haar vriendjes willen doen.  Boven haar hoofd ontstaat een mopperwolkje, wat steeds groter word. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Paultje maakt ruzie. Een prentenboek over vriendschap, ruzie, het erkennen van elkaars kwaliteiten en ruzies goedmaken. Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• Woeste Willem – Een jongetje raakt zijn vlieger kwijt bij het huis van een mopperige zeerover. Een recensie met lesideeën vind je hier.

Verdriet

• Als verdriet op bezoek komt – Hier kun je het boek direct kopen.
• Alles wat overblijft – Uil is eenzaam en heeft een huis vol met een verzameling van allemaal herinneringen. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Dag lief muisje – Woezel en Pip vinden een overleden muisje in het bos, een boek over verlies en afscheid nemen speciaal voor peuters en kleuters. Een recensie met lesideeën vind je hier.
• Kikker vindt een vriendje – Kikker vindt een vriendje in het bos. Ze hebben het heel gezellig tot Beer besluit om terug te gaan waar hij vandaan kwam. Kikker en Beer moeten afscheid nemen.

Trots

• De mooiste vis van de zee – De mooiste vis heeft hele mooie schubben en hier is hij heel erg trots op, maar hij heeft hierdoor geen enkele vriend.
• Het knapste varken van de wereld – Varkentje komt nieuw wonen op de boerderij en ontdekt dat alle dieren bijzonder zijn, omdat ze iets bijzonders kunnen.   Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.
• Zo trots als een pauw – Een schitterend prentenboek over delen en zo zelf gelukkig worden. Een recensie met lesideeën vind je hier.

Verrast

• De draak die niet van vuur hield – Het kleine draakje kan geen vuur spuwen. Dat vindt ze niet erg, maar wel zou ze ontzettend graag willen vliegen. Hoe kan het toch dat zij dit niet kan, maar haar broertjes en zusjes wel? Een recensie met lesideeën vind je hier. Hier kun je het boek direct kopen.

Jaloers

• Kleine Klaas-Jan en oom lieveling – Klaas-Jan is dol op oom lieveling, samen doen ze allemaal leuke dingen. Dan is er opeens Pim die bij haar oom in de keuken zit. Klaas-Jan wil dat Pim terug gaat naar zijn eigen huis.

Lesideeën

Naast boeken voorlezen en hierover spreken, kunnen ook diverse spellen en activiteiten helpen om te spreken over of te oefenen met het omgaan met emoties. Op deze website zijn een aantal lesideeën uitgewerkt en ook zijn er kant en klare lesmaterialen op de markt die helpen bij de omgang met emoties.

Energizers

• Overnemen van gevoel  – leerlingen nemen gevoelens van elkaar over tijdens deze energizer.

Spellen

• Dobble emoties – Dobble is een leuk en verslavend spelletje. Met dit spel kun je verschillende executieve functies trainen. Bij het spel dobble emoties oefenen kinderen met het herkennen van verschillende emoties op gezichten.
• Emotie bordspel – Het bordspel is een manier om kinderen te laten praten over emoties bij zichzelf.
• Het kleurenmonster bordspel – Het kleurenmonster is in de war en moet zijn emoties sorteren en een eigen plekje geven bij dit coöperatieve bordspel.
• Memory emoties – Memory is een leuk spel, dat je zowel op tafel of als levend memory kunt spelen. Bij deze variant oefenen de kinderen met het aflezen van verschillende emoties.

In dit artikel vindt je een aantal affiliatie links. Een aankoop doen via deze link kost niets extra, maar zorgt ervoor dat juf-judith een kleine vergoeding krijgt voor jouw aankoop via deze website. Dat zorgt ervoor dat we de website kunnen laten draaien en met regelmaat kunnen aanvullen met nieuwe ideeën. Ook kun je een aankoop doen bij je lokale boekhandel via onderstaande link. Wanneer je deze link gebruikt krijgen juf-judith én de boekhandel een vergoeding voor jouw aankoop.

De nieuwste blogs over emoties